In 1955 werd ze uitgeroepen tot ‘Miss Pin-up Girl of the World’, maar Betty Page lijkt meer dan zestig jaar na dato eigenlijk nog net zo populair: vintage en pin-up zijn back in style! Het kledingmerk Betty Page – met een collectie vol zwierige jurkjes en kokette bikini’s – verkoopt goed en menig populaire diva, zoals Katie Perry, Madonna en Dita von Teese, laten zich graag inspireren door de kinky, maar speelse look van Bettie.
De persoon Bettie Page is inmiddels een merknaam geworden, een icoon, een abstractie. Een perfect zandloperfiguur, pikante outfits, gitzwart haar en een vrolijke lach. Dat dit beeld overleeft is niet verwonderlijk, aangezien ze op het hoogtepunt van haar carrière spoorloos verdween uit het openbare leven. Tien jaar voor haar dood in 2008 legde Bettie in een zeldzaam interview uit dat de verdwijning een bewuste keuze was. Ze wilde graag herinnerd worden zoals ze was. Maar Bettie was meer dan het eendimensionale vrolijke typetje met de zweep. Zo was ze ook een goede leerling, een aspirerend actrice, en een devoot christen.
Slachtoffer
Bettie Mae Page werd geboren op 22 april 1923 in Nashville, Tennessee. Haar jeugd was lastig en werd overschaduwd door armoede. Bettie liep noodgedwongen op blote voeten, moest vaak voor haar broertjes en zusjes zorgen, en werd mishandeld en misbruikt door haar vader. Ook bracht ze verschillende jaren in een weeshuis door. Ondanks al deze ellende was ze een veelbelovende leerling, vastbesloten om iets van haar leven te maken. Bettie droomde van een acteercarrière. Na een mislukt huwelijk, een handtastelijke baas en verschillende omzwervingen door Amerika, verhuisde ze eind jaren veertig naar New York, in de hoop daar werk te vinden als actrice. Ze ging acteerlessen volgen en verdiende ondertussen geld als secretaresse. Acteerwerk vond ze helaas niet. Wel werd ze opnieuw seksueel misbruikt. Ditmaal door een groep mannen die haar in een auto opsloten.
Topmodel
In 1950 leek het tij eindelijk te keren voor Bettie Mae. Op het strand van Coney Island werd ze gespot door Jerry Tibbs, politieagent en amateurfotograaf. Deze ontmoeting zou Betties leven veranderen. Tibbs overtuigde haar voor hem te poseren en haar kapsel in de beroemde coupe met de dikke pony te knippen, zodat haar donkere haar over haar hoge voorhoofd viel. Bettie bleek een natuurlijk topmodel: poseren ging haar moeiteloos af. Samen stelden ze haar eerste portfolio samen met pikante pin-upfoto’s, een stijl die ook wel cheesecake werd genoemd. Het balletje ging rollen toen Tibbs haar in contact bracht met vele andere fotografen en de zogeheten camera clubs, waar vrouwen poseerden voor meerdere fotografen tegelijk. Toen enkele van de flitsende heren daar bedachten dat het ook mooi zou zijn als Bettie haar kleren uit deed, was dat voor haar geen enkel probleem. Wat ze ook aanhad, hoeveel mensen er ook waren, Bettie lachte altijd en leek altijd op haar gemak. Ze plachte te zeggen dat naaktheid geen schande was; God had Adam en Eva immers ook naakt geschapen. Een onorthodoxe visie voor de preutse jaren vijftig! Haar talent en opvallende verschijning zorgden ervoor dat ze al snel in verschillende bladen stond, zoals Wink, Eyeful, Flirt en Beauty Parade. Nog steeds wilde ze graag acteren, maar op een paar verschijningen in series na bleef haar filmcarrière beperkt tot zinnenprikkelende films als Varietease (1954), Teaserama (1955) en een serie korte erotische films.
Ontwerpster
In de jaren vijftig was het gebruikelijk om als vrouw naar het strand te gaan in ofwel een badpak met ingebouwd korset en een rokje eraan, dan wel een tweedelig zwempak waarvan het broekje tot hoog boven de navel kwam en het bovenstuk de boezem volledig bedekte. Bettie Page liet zich echter fotograferen in bikini’s en lingeriestukken waar een stuk minder textiel aan te pas kwam. Ze had deze vrijwel allemaal zelf ontworpen en gemaakt. De ontwerpen vielen op door hun sexy modellen, hartvormige accenten en vrolijke prints. De bikini’s van Bettie werden een hit, maar helaas ging een van de fotografen met de ontwerpen aan de haal en verkocht hij ze als ‘Bettie Page’s bikini’s’. Bettie verdiende er hierdoor zelf geen cent mee en nam ook geen vervolgstappen om dit te veranderen.
Bondagemodel
Van 1952 tot 1957 poseerde Bettie voor Irving Klaw en zijn zus Paula. Hoewel aanvankelijk traditionele pin-upfotografen, ontdekte de Klaws een nieuwe niche: BDSM. Irving kreeg namelijk in toenemende mate verzoeken voor foto’s van vrouwen in lingerie die vastgebonden waren of elkaar een pak slaag gaven. Dus gaven de Klaws hun modellen opdracht om de fantasieën van hun cliënten uit te beelden. Vanaf midden jaren vijftig begon Irving ook korte films te maken. Zo werd Bettie Page het allereerste echte bondagemodel. Ook deze rol paste haar goed: ze werkte hard, was ambitieus en leek zelfs vastgebonden in oncomfortabele posities op haar gemak. Fans van Bettie Page noemen deze periode haar tijd als ‘Dark Angel’. Toch had Bettie zelf nooit echt een voorkeur voor bondage, legde ze in het interview uit 1998 uit. Het was ‘gewoon’ werk! Ze zag er geen kwaad in, aangezien er niemand onder leed. Zolang het maar geen seks was, was haar regel. En inderdaad: de Klaws lette er – voornamelijk vanwege wettelijke redenen – nauwgezet op dat er in de foto’s en films geen naakt of seks te zien was.
Verdachte
Toch kwamen de bondagefoto’s onder vuur te liggen. In 1957 begon de staat een reeks verhoren in het kader van een onderzoek dat pornografie aan jeugdcriminaliteit probeerde te linken. Het werd een ware heksenjacht op makers van erotica, waarin Irving Klaw werd neergezet als ontaarde pornograaf. Aangezien Bettie zijn populairste model was, werd ook zij opgeroepen voor het onderzoek, maar ondanks dat ze haar uren en uren lieten wachten werd ze uiteindelijk nooit verhoord. Onder druk moesten de Klaws hun bedrijf sluiten en de meeste foto’s werden vernietigd. Paula wist gelukkig nog een aantal van de beste foto’s te redden.
Mysterie
Kort na het onderzoek was Bettie Page ineens verdwenen. Ze was niet meer in New York en na 1958 verscheen er geen enkele foto meer van haar. Decennialang kwam er weinig tot geen nieuws over Bettie naar buiten en allerlei geruchten gingen rond: leefde ze eigenlijk nog wel? Feit was dat Bettie op 34-jarige leeftijd had besloten om te stoppen met haar carrière als model en naar Florida te verhuizen. Ze was in de jaren vijftig in wel duizend tijdschriften verschenen, was geliefd en beroemd geworden, maar mede door het slopende onderzoek had ze besloten dat het wel welletjes was.
Gelovige
Op Nieuwjaarsavond 1958 woonde Bettie een dienst bij in een baptistenkerk. Ze voelde zich thuis in de multiculturele sfeer en begon regelmatig de kerk te bezoeken en diverse bijbellessen te volgen. Ze trad opnieuw kort in het huwelijk met Billy Neal, haar middelbare school klasgenoot, met wie ze eerder van 1943 tot 1947 getrouwd was. Hij hielp haar om missionaris te worden. In de jaren zestig probeerde ze om missionaris in Afrika te worden, maar omdat ze een gescheiden vrouw was werd ze geweigerd voor dit werk. Ze werkte voor verschillende christelijke organisaties en kwam in dienst bij de predikant Billy Graham.
Schizofreen
In de jaren zeventig kreeg Bettie Page een zenuwinzinking en werd ze ervan beschuldig haar huisbaas te hebben aangevallen. Bettie werd onderzocht en werd gediagnosticeerd met schizofrenie. Hierop volgend bracht ze 20 maanden door in een psychiatrisch ziekenhuis in Californië. Kort daarna werd ze voor een vergelijkbaar conflict terecht gesteld. Ze kwam vrij op grond van ontoerekeningsvatbaarheid, maar werd voor acht jaar onder toezicht van de staat gesteld. Pas in 1992 was Bettie weer een vrije vrouw.
Icoon
In de rest van de wereld, waar mensen geen idee hadden wat er met Bettie Page was gebeurd, was haar populariteit in de jaren zeventig en tachtig ondertussen alleen maar toegenomen. Er was een hele industrie op gang gekomen met posters, plastic figuren, t-shirts, buttons en andere gadgets. Het meest populair waren misschien wel de tekeningen en schilderijen van Bettie, door artiesten als Eric Stanton, Robert Blue en Olivia de Berardinis. Striptekenaar Dave Stevens maakte begin jaren tachtig zelfs een stripheld gebaseerd op Bettie in The Rocketeer. Niet lang hierna werden verschillende fanzines opgericht over Bettie en haar leven als pin-upmodel. Ook vandaag zijn mensen nog door haar stijl en looks gebiologeerd: Op Bettie geïnspireerde kleding en posters verkopen nog steeds erg goed, er verschijnen nog steeds artikelen over haar, en in 2012 is er (weer) een documentaire over Bettie verschenen: Bettie Page Reveals All.
Wat was het nou precies dat Bettie zo speciaal en aantrekkelijk maakte? “Bettie Page belichaamde de stereotype heilzaamheid van de jaren vijftig en de verborgen seksualiteit die op gespannen voet daarmee onder de oppervlakte lag,” schreef Karen Essex in haar biografie Bettie Page: het leven van een pin-up legende. Haar bijzondere uitstraling leek inderdaad verschillende waarden te combineren: onschuld en stoutheid, licht en donker, het zachte en het harde. Op iedere foto lijkt ze het naar haar zin te hebben. Of dat ook zo was zullen we nooit weten. Als we een ding kunnen stellen over deze vrouw is dat we niet moeten denken dat we Bettie Page kunnen doorgronden. Zoals we hebben gezien over de afgelopen decennia heeft ze vele gezichten.
